AnaalKlieren

De anaalklieren zijn twee kleine geurkliertjes die in de sluitspier van de anus zitten. In de natuur wordt het anaalkliervocht gebruikt om het territorium af te bakenen. Bij onze huishonden en katten is deze functie grotendeels verloren gegaan. De kliertjes zijn er nog wel en kunnen voor veel overlast zorgen door overvuld en ontstoken te raken.
Ze worden dan niet goed leeggedrukt door het ontbreken of het niet goed functioneren van het spiertje rond de anaalzak.

Klachten
Bij overvulde of ontstoken anaalkliertjes gaat hond of kat in de omgeving (rond de staart) zitten likken en bijten, soms tot bloedens toe. Deze irritatie kan zich uitbreiden over het hele lichaam.
Ook zie je weleens sleetje rijden in een poging om van de irritatie en jeuk af te komen. De hond - maar ook soms de kat - schuift hierbij met z’n achterste over de grond, vaak met de achterpoten omhoog.
Een ander probleem is dat het zich soms ontwikkeld tot een anaalklierabces (steenpuist). Hierbij is een ontsteking ontstaan in de anaalklier en is het kliertje gevuld met pus. Dit baant zich vervolgens een weg naar buiten. Als het abces nog niet is doorgebroken ziet u naast de anus een zeer pijnlijke zwelling, is het wel doorgebroken dan ziet u naast de anus een klein gaatje waar bloed en pus uitkomt.

Diagnose
Heeft uw hond of kat jeuk bij zijn staartwortel zich al of niet uitbreidend over grote delen van zijn lijf, rijdt hij sleetje of ziet u een vreemde zwelling bij zijn anus dan is de kans groot dat er iets mis is met z’n anaalklieren en is een bezoek aan de dierenarts aan te raden.
De dierenarts zal eerst kijken of er misschien nog andere oorzaken zijn voor de klachten (lintwormen, vlooien) en vervolgens de anaalklieren van de hond of kat bevoelen.
Aangezien de kliertjes in de sluitspier zitten betekent dit dat hij de hond rectaal zal moeten onderzoeken. Met een vinger in de anus wordt de anaalklier opgezocht en indien nodig schoongemaakt/leeggedrukt.
Bij de kat wordt de anaalklier uitwendig leeggedrukt.
De behandeling is voor zowel de hond als de kat onaangenaam, maar alleen bij een ontsteking echt pijnlijk. Het stinkt wel!

Behandeling
In de meeste gevallen is het voldoende dat uw dierenarts de kliertjes leegdrukt, maar in enkele gevallen is verdere behandeling noodzakelijk.
Wanneer de anaalklieren ontstoken zijn zal de dierenarts een medicijnenkuur voorschrijven om de jeuk en irritatie de kop in te drukken.
Anaalklierabcessen worden geopend en uitgespoeld, dit is zo pijnlijk dat ze een roesje krijgen. Ook hier wordt met medicijnen nabehandeld om de ontsteking weg te krijgen en zal een kleine operatieve ingreep nodig zijn.
Bij sommige dieren helpt het leegdrukken van de kliertjes maar heel kort. Na enkele weken zijn ze weer vol en beginnen de problemen opnieuw. In deze gevallen is het verstandig om de klieren operatief weg te laten nemen.

Operatie
Zoals gezegd is het mogelijk om de klieren operatief te verwijderen. Uw huisdier wordt verdoofd, de haren om de anus worden weggeschoren en de anaalklieren leeggedrukt.
De kliertjes worden gevuld met een kunststof om ze tijdens de operatie makkelijker terug te vinden.
Naast de anus wordt een klein sneetje gemaakt en de anaalklier wordt uit de sluitspier gepeld en verwijderd. Vervolgens wordt de wond gehecht.De andere klier wordt op dezelfde wijze behandeld.
De sluitspier mag niet worden beschadigd, omdat dit zou kunnen leiden tot incontinentie - het niet meer op kunnen houden van ontlasting.
Dit zelfde risico bestaat bij een anaalklierabces. Het is belangrijk dat dit door een snelle behandeling voorkomen wordt.

Samenvatting
Anaalklierproblemen komen vaak voor. Meestal is er sprake van jeuk in de buurt van de staart door de overvulde anaalklier (1), die zich kan uitbreiden over het hele lichaam.
De problemen zijn goed te behandelen, maar in hardnekkige gevallen kan een operatie nodig zijn, zeker bij een anaalklierabces (2).

Het uit knijpen gaat ongeveer zoals het uitknijpen van jeugdpuistjes

Gebruik (keuken) papier bij het zuiver maken van de anaal klieren.